s.a. hocam bir kuşun başını kopartmak caizmidir?bir sosyal sitede paylaşılan bir fıkrada okudum, yavuz sultan selim han kuşçudaki bir kekliğin başını kopartıp atmış, bu doğru olabilirmi? e. erdinç demirbilek - istanbul

*******

Ve aleyküm selam kardeşim;

Fıkrayı paylaşan arkadaşımız bunu nereden aldığını herhalde kaydetmemiş olacak ki, siz de yazmamışsınız. Ancak nereden alınırsa alınsın, adı üstünde fıkradır, bunun üzerinden hüküm yürütemeyiz. Bununla birlikte pâk ecdadımızın, gerek canlılara gerekse câmidata (cansız varlıklara) karşı olan şefkat ve merhametlerini bildiğimiz için de, en azından bunun böyle olmadığını, benzer bir vak’a olmuşsa da bu tarzda cereyan etmediğini kabul eder, varsayarız. Çünkü;

Kuşun başını koparmak caiz olmaz. Böyle bir hareket ne dinî usûlle boğazlamaya uygundur, ne de İslâm’ın merhamet ahlâkına muvafık düşer… Hatta eziyet verilmemesi maksadıyla, kesilen hayvanın dahi canı çıkmadan başının gövdesinden ayrılması hoş karşılanmamış, mekruh kabul edilmiştir. Canı çıktıktan sonra başının vücudundan ayrılmasında ise mahzur yoktur.

Şurası muhakkakk ki, bir Müslüman gerekli ve meşrû olmadıkça ot’u bile koparmaz. Gerekli ve meşrû olunca da insanı bile öldürür. Nitekim savaşta düşman öldürülür ve düşman da neticede bir insandır.

İslâmî şiarlarımızı / Müslümanlığımızın alâmetleri olan hasletlerimizi mutlaka korumalıyız. Yoksa bu toz duman içinde -Allah korusun- her şeyimizi kaybedebiliriz.

Bilindiği gibi hayvan boğazlamanın da, avcılığın da dinimizde belli şartları vardır. Mesela vakit geçirmek ve eğlenmek maksadıyla avlanmak mekruhtur. Çünkü bu abes bir iştir. Müslüman ise abesle meşgul olmaz. Rasûlullah Efendimiz (s.a.v.) şöyle buyurmuştur:

Can taşıyan hiçbir şeyi nişangâh edinmeyiniz.” [Buhârî, Sahih, Zebâih 25; Müslim, Sahih, Sayd 58; Ebû Dâvûd, Sünen, Edâhî 11; Nesâî, Sünen, Dahâyâ 79]

Bir başka hadis-i şerif de şöyledir: 

Kim boş yere bir kuş öldürecek olursa, Kıyamet günü Allah Teâla’nın huzuruna gelerek şöyle der: ‘Rabbim! Filan kişi beni, herhangi bir fayda için değil de gereksiz yere öldürdü.” [Neseî, Sünen, Dehâyâ, 42]

Şayet avlanan kimsenin (avcının) ekinlere, mallara bir zarar vermesi söz konusu olursa, o vakit avlanmak haramdır. Çünkü vesîleler maksatların hükmünü alır. [Bkz. el-Buhûtî, Keşfü’l-Qına] Avlanacağım diye insanların bağına-bahçesine zarar vermek caiz olmaz. 

Neseî`nin (rh.) rivayet ettiği bir diğer hadîste de şöyle denilmektedir: 

Kim bir serçe öldürür de hakkını vermezse, kıyamet gününde ondan mes’ul olacaktır

- Serçenin hakkı nedir yâ Rasûlâllah, diye sorulduğunda, buyurdular ki: 

- Onu boğazlayıp yemesi ve sadece başını kesip atmamasıdır.” [Bkz. Nesâî, Sünen, Dehâyâ, 42; Darîmî, Sünen, Edâhî, 16]

Şu halde, yemek veya kendisinden faydalanmak niyeti olmadan sırf zevk için avlanmak İslâmda câiz görülmemiştir.

Kuş veya başka bir canlı, ne olursa olsun yemek-faydalanmak, karın doyurmak için avlanmalı… Zevkimiz için hiç bir canlıyı öldürmemeliyiz. Aksi halde günaha-vebâle girmiş oluruz.

Go to top