Sidelya, Tuana vb. cennetteki çiçek felan gibi isimler var. Bunların aslı var mıdır, çocuğa isim verilmesi uygun mudur?

 

*******

Sidelya: Bu ismi ve manasını, matbu/basılı/yazılı bir eserde görmedim. Ancak net’te (görsel iletişim araçlarında) geçen anlamı: Cennet’te açan çicek. Kökeninin de Latince olduğu belirtilmiş. Bu arada 'yıldız çiçeği' anlamına geldiği de yazılmış.

Antalya gibi turistik bir ilimizde bir hotel ismi, club adı, park ve anaokulu ismi v.s. olarak da geçiyor. Belki başka kullanım alanları da vardır.

Tuana: Bu ismin de yazılı ve görsel iletişim araçlarında, ‘Cennet’e düşen ilk yağmur damlası’ anlamına geldiği belirtiliyor. Ayrıca bir Mısır kraliçesinin ismi olduğu da söyleniyor!

Keza, Tuana’nın kökünün İspanyolca ve İspanyada bulunan bir dağın adı ve İspanya iç savaşında faşistlerce öldürülmüş bir kızın da ismi olduğu kaydedilir. Ve saire ve saire…

Evet, bunca yazılıp çizilenlere rağmen, tarafımızdan -maalesef- hiçbir sağlam kaynakta bunların doğruluğunu tespit edecek bir bilgiye rastlanmamıştır. Lakin;

Türk Dil Kurumu’nun Kişi Adları Sözlüğü’nde belirtildiğine göre, ‘güçlü, kuvvetli’ manasına gelen Farsça ‘Tuvana’ ismi bulunmaktadır.

Milli Eğitim Bakanlığı tarafından bastırılan Farsça-Türkçe Lûgat’ta ise ‘güçlü-kuvvetli’ anlamına gelen bu ismin orijinali; Tevânâ ve Tâvânâ olarak kaydedilmektedir. [Bkz: Ziya Şükûn, Farsça-Türkçe Lûgat / Gencine-i Güftâr Ferheng-i Ziyâ, MEB, İstanbul, 1996, 1, 556 ve 614]

Türkçemize Tuana olarak geçen kelime büyük ihtimalle bu olmalıdır. Manası da görüldüğü üzere kötü değildir. Fakat bu ismin bu haliyle kızlardan ziyade erkeklere uygun olacağı da açıktır. Bu bir… Meselenin bir başka ve en önemli yönü de, dilimizce-dinimizce-örfümüzce hem manası hem de söylenişi daha güzel olan isimlerin kullanılmasının daha münasip ve daha isabetli olacağı muhakkaktır. Bunu neden gözardı ediyoruz ki!

Bu ve benzeri isimleri çocuklarına koyanlara elbette ki müdahale anlamında diyeceğimiz bir şey olamaz. Ama henüz bu ismi koymayanlar ve en azından bir başka güzel isimle değiştirmeyi düşünenler için de bazı şeyler söylemek herhalde yararlı olur diye mülahaza ediyorum. Bizim isim kültürümüz-literatürümüz çok geniş, bütün bunların hepsine kâfi ve vâfî/yeterlidir diye düşünüyorum. Ne yazık ki toplumumuzda sosyetik takılanlar, daha çok kendini ayrıcalıklı hissedenler ya da aşağılık kompleksi bulunanlar bu gibi isimlere yöneliyor... Oysa isimle yüceleceksek, Allah’ın sevdiği, Rasûlünün beğenip tavsiye buyurduğu isimler, bize herhalde yeter… yeter… yeter de artar bile… öyle değil mi?