Arefe ve bayram geceleri mümkünse Hatm-i Enbiyâ, Hatm-i istiğfar yapmalı ve Tesbih Namazı kılmalıdır.

Hatm-i Enbiyâ'yı daha önce tarif etmiştik. Hatm-i istiğfar da, 1001 defa “Estağfirullâhe’l-azıym ve etûbu ileyk” diyerek istiğfar okumaktır.


HACCA GİDEMEYEN MÜSLÜMAN NE YAPMALI?

Hacca gidemeyen müslüman, Arefe günü öğle ile ikindi arası, kendini Arafat'ta kabul ederek Allah rızası için 2 rek'at namaz kılar. Her rek'atte;

1 Fâtiha-i şerîfe, 3 Kul yâ eyyühel-kâfirun, 10 İhlâs-ı şerîf okur.

Namaza şu niyetle başlanır:
“Yâ Rabbî, bugün şu saatlerde Arafat'ta binlerce müslümanın ‘Lebbeyk’ diye ilticâ ettiği zamanda, âciz kulun orada bulunamadı. Bu kulunun rûhunu onlarla beraber kılıp, benim ilticâmı da onların ilticâsına ilhak buyur. Orada afv-ı umûmîye mazhar kıldığın kullarına beni de ilhak eyle, Allâhü Ekber.”

Namazdan sonra:

* 70 İstiğfâr-ı şerîf,
* 11 veya 70 adet, “Lâ ilâhe illallâhü vahdehû lâ şerîke leh. Lehü’l-mülkü ve lehü’l-hamdü yuhyî ve yümît. Ve hüve hayyün lâ yemûtü biyedihi’l-hayr. Ve hüve alâ külli şey'in kadîr” tevhîdini okur.
* 3 veya 11 yahut 70 kerre: “Allâhü ekber, Allâhü ekber, Lâ ilâhe illallâhü vallâhü ekber. Allâhü ekber ve lillâhi’l-hamd” diyerek tekbir getirir.
* 100 defa aşağıdaki tesbîhi okur:
“Sübhânellezî fi’s-semâi Arşuhû,
Sübhânellezî fi’l-ardı sültânühû,
Sübhânellezî fi’l-ardı hukmühû,
Sübhânellezî fi’l-cenneti rahmetühû,
Sübhânellezî fi’l-kabri kazâühû,
Sübhânellezî fi’l-kıyâmeti adlühû,
Sübhânellezî fi’l-bahri sebîlühû,
Sübhânellezî rafea’s-semâe,
Sübhânellezî beseta’l-arda,
Sübhânellezî lâ melce’e ve lâ mence’e minhü illâ ileyh.”

Arefe günü öğleden sonra Hızır aleyhisselam ile İlyas aleyhisselamın Arafat’ta buluştuklarında okudukları şu duâyı da –mümkünse– 100 defa okumalıdır:

“Bismillâhi mâşâallâhü lâ yasrifü’s-sûe illallâh. Bismillâhi mâşâallâhü lâ yesûku’l-hayra illallâh. Bismillâhi mâşâallâhü lâ havle ve lâ kuvvete illâ billâhi’l-aliyyi’l-azıym."

Bundan sonra duâ yapılır.


KURBAN KESEMEYENLER NE YAPMALIDIR?

Kurban kesmeye mâli vaziyeti müsait olmayanlar, birinci bayram günü öğleden sonra 6 rek’at namaz kılarlar.

Namaza şöyle niyet edilir:
“Yâ Rabbî, âciz kulun kurban kesemedi. Kurban yerine şu vücudumu huzurunda yere sererek kurban ediyorum. Beni de kurban kesenler meyânına kabul eyle.”

• 1. Rek’atte: 1 Fâtiha, 1 İnnâ enzelnâhü...,
• 2. Rek’atte: 1 Fâtiha, 1 İnnâ a’taynâ...,
• 3. Rek’atte: 1 Fâtiha, 1 Kul yâ eyyühe’l-kâfirûn...,
• 4. Rek’atte: 1 Fâtiha, 1 İhlâs-ı şerif,
• 5. Rek’atte: 1 Fâtiha, 1 Felak sûresi,
• 6. Rek’atte: 1 Fâtiha, 1 Nâs sûresi okunur.
Her iki rek’atte bir selâm verilir.

(Mübarek gün ve gecelerde yapılması tavsiye edilen Duâ ve İbâdetler, Fazilet Neşriyat, İstanbul, byy., s. 45-54)