Es-Selamu Aleykum Hocam..

Hocam mümkün mertebe işim gereği ara ara gittiğim bir camide bir kaç kez saf düzeni ile alakalı kafama takılan bir husus oldu..İmamdan sonra ilk safta bir kişilik boş yer kalmıştı ve arkada iki kişi saf tutmuştu..Ben namaz başlamadan önce buranın boş olduğunu bir kişi gelecebileceğini söyledim..Kendisi de bana arkada iki kişi olması gerektiğini söyledi..Bu bağlamda ön saf tamam olmadı ve boş olarak namaz tamamlanmış oldu..Buraki saf düzeni ile alakalı malumatınız nedir? Allah Razı Olsun.. Mehmet Fazıl

*******

Ve aleyküm selam.

Bilindiği üzere cemaatle namazda öndeki safta boş yer varken, arkadaki safta durmak; ön safta yer yok iken saf arkasında yalnız başına durmak mekruhtur. O bakımdan safta yer olmayınca, yalnız başına durmayıp rükûa kadar birini bekler... Kimse gelmezse, öndeki safa sıkışır. Öndeki safa sığmazsa, namaz mevzularını, bilhassa saf düzenini bilen ve namazını bozmayıp rahatsız olmayacak biri varsa, onu saftan geriye çeker ve onunla birlikte arkaya dururlar. Şayet böyle bir kişi de yoksa, arkada tek başına safa durması mekruh olmaz, caizdir, namazı sahih olur.

Meseleyi etraflıca ve diğer Sünnî mezheplerin görüşleriyle birlikte ele alacak olursak şu açıklamaları yapabiliriz:

1) İmam Şâfiî’ye (rh.) göre, bu kimse ön saftan birini yanına çekmeden tek başına kılar. Çünkü eğer ön saftan birini yanına çekecek olursa, evvela o kim­seyi ön safta bulunmanın faziletinden mahrum eder ve ayrıca o safta da bir gedik açmış olur. Bu bakımdan yalnız başına kılar. Şâfiî ulemâsının çoğunluğuna göre ise, bu durumda kalan kimse namaza dur­duktan sonra ön safta bulunan bir kimseyi çekerek yanına durdurur. O kimse de bu adamın isteğine itaat etmekle büyük ecirlere nail olur.

2) İmam Mâlik’e (rh.) göre ise, safların arkasında namaz kılan kimsenin na­mazı tamdır. Önden bir kimseyi yanına çekmesine lüzum yoktur. Şayet çe­kecek olursa, çekilen kimse o adama itaat etmemelidir.

3) Bazı âlimler de ön safta bulunan bir kimseyi arka safa çekmenin o kimseye zulüm olduğunu söylemişlerdir.

4) Hanefilere (rahımehumullah) göre ise, yukarıda da belirttiğimiz üzere o kimse, imam rükûa eğilmek isteyinceye kadar bir kimsenin dışarıdan gelmesini bekler. Gelmeyeceğini anlayınca da, imam rükûa varmadan ön safta bulunan birisini yanına çeker ve namazım öyle kılar.

N e t i c e

Her ne kadar bu meselede hüküm bu ise de, zamanımız insanlarının bunu bilmeme­si kuvvetle muhtemel olduğundan, tatbikinden doğacak mahzurları da göz önüne alarak, o kişnin safta tek başına na­mazını kılabileceği ifade edilmiştir. Nitekim Nimet-i İslâm müellifi merhum Mehmed Zihni Efendi o muhallet eserinde şu kıymetli mütalaaya yer vermiştir:

“Yalnız durmak zamanımızda evlâdır. Çünkü namaz meselelerini bil­memek halkın büyük çoğunluğu arasında yaygın olduğundan, çekilen kişi­nin namazının fasit olma ihtimâli vardır.” [Mehmed Zihni Efendi, a.g.e., I, 235; Sünen-i Ebu Davud Terceme ve Şerhi, Şamil Yayınevi, İstanbul, 1988, 3, 47-48]

• Önceki
• Sonraki