Selamün aleyküm hocam. Bir kimse birisine bir miktar para vereceğini söylese ama "şu gün vereceğim" diye vakit tayin etmese ona borçlu sayılır mı? Allah razı olsun.

Soru: Abdullah Fakir tarafından yazıldı. Kategori: Soru – Cevap

*******

Ve aleyküm selam.

Türkçemizde meşhur bir tabirimiz vardır; âmiyane ifadeyle, “Söz ağızdan çıkar” ve de çıktığında söyleyeni bağlar. Başka bir tabirimiz de şöyledir: “Hayvan ipiyle bağlanır, insan sözüyle bağlanır.” Ve yine denilmiştir ki; “Ağacın kalitesi özünden, insanın kalitesi sözünden belli olur.

Evet söz, insanın namusu, haysiyet ve şerefi demektir. İnsan her şeyini kaybedebilir, fakat şerefini asla kaybetmemelidir. Binaenaleyh verilen sözü tutmak gerekir; tutmamak büyük günahlardandır! 

Rabbimiz (c.c.) Kur’an-ı Hakîm’inde,

وَأَوْفُواْ بِالْعَهْدِ إِنَّ الْعَهْدَ كَانَ مَسْؤُولاً : Verdiğiniz sözü ve yaptığınız antlaşmayı yerine getirin. Çünkü verilen sözde, muhakkak bir sorumluluk vardır.” [İsrâ sûresi, 34] buyurmuştur.

Vakit tayin edilmese bile, ayak sürümeden, savsaklamadan mâkul ve mümkün olan en kısa sürede va‘di yerine getirmek lazımdır. Yoksa mes’ul olunur.

Ve yine Cenab-ı Mevlâmız buyuruyor ki:


يَا أَيُّهَاالَّذِينَ آَمَنُوا لِمَ تَقُولُونَ مَا لَا تَفْعَلُونَ * كَبُرَ مَقْتًا عِندَاللَّهِ أَن تَقُولُوا مَا لَا تَفْعَلُونَ:

Ey iman edenler! Yapmayacağınız şeyleri niçin söylüyorsunuz? Yapmayacağınız şeyleri söylemeniz, Allah katında şiddetli bir buğza / öfkeye sebep olur (bu hâl, büyük bir kusur ve kabahattır).”  [Saff sûresi, 2-3]

İmanın gereği, doğruluk ve sözünde durmaktır. Yalancılık ve sözünde durmamak ise imanla taban tabana zıttır. Çünkü Allahu Teâlâ insanı bu kabil sapmalardan uzak olarak yaratmıştır.

Konuşma özelliği sadece insanda vardır. Mantık ilmindeki ifadesiyle, “İnsan hayvân-ı nâtıktır” yani konuşan bir canlıdır. Bu sebeple insan doğruları konuşmak, yapabileceklerini söylemek zorundadır. Sözleriyle doğruları değil de gerçek dışı hususları dile getirirse, söz verip yapmayacak olursa, kendisine verilen bu özelliğe ihanet etmiş, insanlıktan uzaklaşmış, şeytanın özelliğini benimseyerek ona yaklaşmış olur. 

Go to top