hocam selamun aleykum. bir sorumuz olacatı, geçenlerde süt kardeşliğini konuşurken bir arkadaşımız süt kardeşler tamam da ya üvey kardeşler ne olacak, onlar birbiriyle evlenebilir mi dedi.  örenğin birinin eşi ölmüş ve bir erkek çocuğu var, başka birisiyle ile evleniyor, evlendiği kadınında bir kızı var, bu cocuklar birbiriyle evlenebilir mi? hüseyin özcan

*******

Ve aleyküm selam kardeşim;

Öncelikle sorunuzun kısa cevabını verelim:

Evet, üvey kardeşler, nikâhlanmalarına başkaca bir engel yoksa evlenibilirler, şer’an bir mahuzuru yoktur.

Dilerseniz şimdi de meseleyi detaylarıyla birlikte ele alalım.

Aslında ‘üvey kardeşler evlenebiilir mi’ sorusunun cevabını doğru verebilmek için, öncelikle üveylik durumunu iyi anlamak-bilmek gerekir.

Üvey; yani öz olmayan, akrabalık sıfatı sadece kanun önünde olan demektir. Mesela üvey anne, üvey baba, üvey kardeş gibi… Sorumuzda olduğu şekliyle, evli iki insanın önceki eşlerinden olma çocuklar, kız olsun erkek olsun, biribirleri ile ‘üvey kardeş’tirler.

Sahih bir nikâhtan yani İslâm hukukuna göre geçerli bir evlilikten bahsedebilmek için, karı-koca arasında evlilik engelini meydana getiren bağların / sebeplerin olmaması gerekir.

Arada kan veya süt hısımlığı yahut sıhrî hısımlık (evlilikten doğan yakınlık) gibi devamlı… Ya da başkasıyla evli olma, din farkı, üç kere boşanma gibi geçici bir evlenme engelinin mevcut olması durumunda taraflar, sürekli olarak veya bu engeller ortadan kalkıncaya kadar birbirleriyle evlenemezler.

Mesela süt-annenin kendi oğul ve kızları, emzirdiği çocuğun süt kardeşleri olur, bunlarla evlenmeleri de caiz değildir.

Eğer bu tip bir bağ yoksa, üvey kardeşler biribirleriyle evlenebilir. Çünkü aralarında evlenmelerine mâni olacak herhangi bir hısımlık/akrabalık bağı yoktur.

Fakat karı-koca nikâhlanıp zifaf (cima) da gerçekleşmişse, eşlerinin başkasından olma çocukları kendilerine ebediyen haramdır, onlarla evlenemezler. Çünkü aralarında artık sıhrî hısımlık dediğimiz bir yakınlık, akrabalık doğmuştur.

Sonradan evlilik, boşanma veya ölüm gibi bir sebeple sona erse bile, sıhrî hısımlık ortadan kalkmadığı için mutlak bir evlenme engeli teşkil eder.

Velhasıl üvey kardeşler birbirleriyle evlenebilirler, caizdir; dinen hiçbir sakıncası yoktur.

Şayet şöyle bir soru çıkarsa karşımıza;

- ‘Dul bir kadın ile kızı var. Kadın ile babam, kızı ile de ben evlenebilir miyim?

Bunun da cevabı;

- 'Evet evlenebilirsiniz. Meşrû’dur, hiçbir mahzur söz konusu olmaz.

Çünkü yukarıda da belirttiğimiz üzere, üç çeşit mutlak evlenme engeli vardır:

1. Kan hısımlığı,

2. Sıhrî hısımlık,

3. Süt hısımlığı.

Bir Müslüman bu üç sınıftan hiç biri ile evlenemez. Bunların dışında kalan üvey kardeşiyle elbette ki evlenebilir.

Mesela Mehmet adlı bir mü’min gencin babası, Mehmet’in annesinden başka bir kadınla evlense… O kadının da başka bir erkekten Hatice isminde bir kızı olsa, Mehmet o kadının kızı Hatice ile evlenebilir. Haramlık söz konusu olmaz. Zira;

Evliliğe mâni olan kardeşlik üç şekilde olur:

a) Ana-baba bir kardeşlik,

b) Ana bir kardeşlik,

c) Baba bir kardeşlik.

Mehmet’le Hatice ne anne-baba bir kardeştirler, ne de anneleri veya babaları birdir; dolayısiyle öz değil, üvey kardeştirler. Üvey kardeşlik ise evlenmelerine mâni değildir. 

Go to top